Data modyfikacji:

Jak wychować dziecko z zespołem Aspergera?

Zespół Aspergera to całościowe zaburzenia rozwoju, które może się objawić już w okresie wczesnodziecięcym. Zespół Aspergera jest też określany zaburzeniem ze spektrum autyzmu, a wychowanie dotkniętego nim dziecka stanowi dla opiekunów nie lada wyzwanie. Wielu rodziców, zmierzając się z diagnozą dziecka, nie wie, jak wychowywać dziecko z zespołem Aspergera, a przede wszystkim jak mu pomóc. Dziecko inaczej postrzega świat i dokonuje jego interpretacji, przez co trzeba próbować dotrzeć do niego w inny sposób.
jak wychować dziecko z zespołem aspergera

Co czuje dziecko z zespołem Aspergera?

Zespół Aspergera ma wpływ na różne sfery życia dziecka. Aby potrafić mu pomóc i skutecznie oddziaływać wychowawczo, trzeba mieć świadomość, jak zaburzenie wpływa na całość rozwoju. Dziecko doświadcza licznych problemów w wielu dziedzinach:
  • potrzeba rutynowego, powtarzającego się zachowania, na przykład kręcenia się w koło czy uderzania przedmiotem;
  • duża trudność w dostosowywaniu się do zmian – wszystko to, co odbiega od jakiejś ogólnej rutyny, staje się dużym problemem i zwykle spotyka się z gwałtowną reakcją dziecka;
  • zaburzenia sfery społecznej – w zakresie nawiązywania i podtrzymywania relacji, kontaktów społecznych, rozumienia sygnałów i kontekstów społecznych. Dziecko niechętnie przebywa w grupie, ma trudność z dostosowaniem się do zasad i ze społecznie akceptowanym regulowaniem emocji;
  • wąskie, zwykle tematycznie sprecyzowane zainteresowania, najczęściej dotyczące wybranej, specyficznej dziedziny, na przykład robotyki;
  • trudności z komunikacją niewerbalną, rozumieniem sygnałów i operowaniem nią, ograniczona mowa ciała;
  • nietypowe cechy języka, na przykład używanie zwrotów i sformułowań charakterystycznych dla osób dorosłych lub dużo starszych;
  • trudność w rozumieniu ironii, metafor, żartów;
  • niezdarność motoryczna.
  • Jak wychować dziecko z zespołem Aspergera – wskazówki

    Ważne jest, aby wychowania dziecka z zespołem Aspergera nie ograniczać tylko do warunków domowych. Aby poprawić funkcjonowanie pociechy i wiedzieć, jak wychowywać dziecko z zespołem Aspergera, dobrze jest zdobywać wiedzę i umiejętności. Niezwykle dobre efekty przynosi uczestniczenie zarówno dziecka, jak i rodziców w terapii indywidualnej, w grupowej, jak również w tzw. treningu umiejętności społecznych.
    Chcąc jak najlepiej wesprzeć w wychowaniu dziecko z zespołem Aspergera, niezmiernie ważne jest poszanowanie jego potrzeb i przeżyć. Zdarza się, że stoją one w sprzeczności z rodzicielskimi. Ponadto dziecko z zespołem Aspergera, zresztą tak jak każde inne dziecko, szczególnie potrzebuje akceptacji własnych trudności i ograniczeń, zwłaszcza w napiętym okresie nastoletnim. W wychowaniu nie można również zapomnieć o codziennym wsparciu i docenianiu podejmowanych przez dziecko starań i wysiłków. Każda próba przełamywania ograniczeń jest dla niego ogromnym wyzwaniem, szczególnie jeśli nie zakończą się sukcesem, na przykład próby podejścia do kolegi czy do sprzedawcy w sklepie. Niezwykle cenne jest wtedy usłyszenie od rodzica, że widzi, że dziecko się starało, że najważniejsze jest podjęcie próby, że może następnym razem będzie łatwiej lub inaczej.
    W codziennym wychowaniu ważne jest też, aby pracować z dzieckiem nad jego największymi trudnościami. To właśnie rodzic w bezpiecznym dla dziecka domu może oswajać go z wyzwaniami.
  • Podczas rozmów, w codziennej komunikacji, zachęcanie dziecka po podejmowania prób nawiązywania kontaktu wzrokowego,
  • Analiza i przepracowywanie z dzieckiem podstawowych emocji (radości, smutku, złości, strachu). Zrozumienie emocji może być trudne, dlatego trzeba poświęcić im dużo uwagi – co oznaczają poszczególne emocje, w jakich sytuacjach je przeżywamy, co wtedy wyraża nasza mimika. Dobrze jest też wspomóc się książkami, filmami, w których uczuć doznają inne osoby. Z czasem do zestawu podstawowych emocji warto dodać kolejne, na przykład zniechęcenie czy znudzenie.
  • Przepracowywanie przebiegu rozmów, w tym tematu dystansu społecznego.
  • Wychowując dziecko z zespołem Aspergera, należy poświęcić dużo uwagi sferze społecznej. Ważne jest aranżowanie spotkań z kolegami i koleżanki, zaczynając od spotkania z jedną, potem z dwiema osobami itd. Nie można również zapominać o ćwiczeniu zachowania w różnych sytuacjach społecznych, na przykład podczas przywitania się z kimś, przeproszenia czy podziękowania za coś. Warto pamiętać o rozróżnianiu relacji z dziećmi i z osobami dorosłymi, gdyż w zespole Aspergera często dochodzi do zatarcia granic. Wychowując i ucząc dziecko, trzeba używać prostych słów i sformułowań, wolnych od metafor, ironii czy niedopowiedzeń. Dziecko nie wychwytuje ich prawdziwego znaczenia, dlatego trzeba je tłumaczyć w nawiązaniu do różnych sytuacji.
    Zdjęcie: Envato Elements
    Autor: Anna Chmielewska