Płaska główka u niemowlaka – co robić?

Płaska główka u niemowlaka, w języku medycznym zwana plagiocefalią, to dość często występująca przypadłość. Wyjaśniamy, dlaczego dochodzi do takich nieprawidłowości w rozwoju dziecka i co powinni zrobić rodzice, którzy zauważą tego typu asymetrię.

Płaska główka u niemowlaka – przyczyny

Spłaszczenie głowy to jedna z najczęściej występujących anomalii w obrębie czaszki u małych dzieci. Zazwyczaj deformacja widoczna jest z tyłu lub z boku głowy, a jej przyczyny to nieprawidłowe układanie malca (np. ciągłe układanie dziecka w tej samej pozycji) albo zbyt wczesne zrośnięcie się szwów czaszkowych. Inne przyczyny lub czynniki ryzyka to:

• ciąża mnoga – płaska głowa u niemowlaka może być efektem ucisku na kości, do którego dochodzi na skutek ciasnoty w łonie matki,
• nieprawidłowe ułożenie się płodu w łonie matki,
• zbyt wczesne przyjście na świat; w takim przypadku płaska główka u niemowlaka zazwyczaj jest efektem długiego leżenia noworodka w inkubatorze,
• lekceważenie przez rodziców zalecenia układania dziecka na brzuchu,
• komplikacje okołoporodowe – płaska głowa u niemowlaka może być efektem zastosowania kleszczy porodowych lub próżnociągu,
• kręcz szyi – jeśli dziecko ma problemy ze swobodnym poruszaniem szyją, główka będzie ciągle skierowana w jedną stronę.

Płaska głowa u niemowlaka – co robić?

Płaska główka u niemowlaka to nie tylko problem estetyczny – przypadłość może negatywnie wpłynąć na rozwój dziecka. Niepodjęcie działań mających na celu zlikwidowanie plagiocefalii może mieć tak poważne konsekwencje jak pogłębianie oraz utrwalenie się asymetrii kości twarzy i czaszki, rozwój wad zgryzu, wykrzywienie się kręgosłupa, a nawet zwolnienie rozwoju motorycznego maluszka.

Sposób leczenia asymetrii kości czaszki zależy od tego, jak duża jest deformacja. Niemniej w większości przypadków konieczne jest połączenie wysiłków rodziców oraz specjalistów. Zadaniem rodziców jest dbanie o zmianę pozycji dziecka w czasie snu, jak najczęstsze układanie go na brzuszku, a także pamiętanie o tym, by trzymać dziecko naprzemienne na lewej oraz prawej ręce.

Zadanie specjalistów to prowadzanie specjalistycznej terapii ułożeniowej. Terapia trwa dość krótko, ponieważ na tak wczesnym etapie życia główka szybko przyrasta, a kości nie są jeszcze w pełni zespolone. Dla przykładu płaska główka u 3-miesięcznego dziecka staje się bardziej zaokrąglona już po kilku tygodniach.

Płaska główka u niemowlaka – zapobieganie

Czy wiesz, że płaska głowa u niemowlaka to przypadłość, której można zapobiegać? Szczególnie istotne jest, aby:

• jak najczęściej układać dziecko na brzuszku; jeśli malec nie przepada za taką pozycją i płacze, należy próbować odwrócić jego uwagę – skutecznie robią to nietłukące lusterka, nowe zabawki, nietypowe dźwięki, śmieszne miny mamy albo taty,
• pilnować, by dziecko było układane do snu w różnych pozycjach – na pleckach, na prawym boku, na lewym boku itd.; aby uniknąć pomyłki i powtórzenia jednej pozycji, można zapisywać sobie, jak dziecko spało poprzedniej nocy,
• stosować specjalną poduszkę profilowaną; zasadniczo nie zaleca się, aby niemowlęta spały na poduszkach, niemniej w sytuacji deformacji główki lekarz lub fizjoterapeuta może je zalecić,

• szybko reagować w przypadku zaobserwowania nawet nieznacznych asymetrii w budowie czaszki dziecka; płaska główka u niemowlaka nie zawsze wymaga specjalistycznej terapii – jeśli problem zostanie szybko zdiagnozowany, być może wystarczy zalecona przez pediatrę lub fizjoterapeutę zmiana nawyków pielęgnacyjnych.