Data modyfikacji:

Pisanki, kraszanki: inspiracje i ciekawostki dla całej rodziny!

Autor:

Za pisankami stoi wielowiekowa tradycja. Pierwsze znane przykłady pochodzą z czasów starożytnych! Ślady polskich pisanek odnajdziemy w źródłach z X wieku. Jak odróżnić pisankę od kraszanki? Czym w dawnych czasach malowano skorupki? Oto kilka ciekawostek o pisankach. Koniecznie przeczytajcie w trakcie przygotowywania swoich święconek!

Pisanki to powszechnie używane określenie jajek ozdabianych w okresie świąt Wielkiej Nocy. Sama tradycja malowania skorupek nie jest pomysłem chrześcijaństwa. Zwyczaj ten pochodzi z czasów starożytnych. Znany był m.in. w Mezopotamii i starożytnym Rzymie. Wraz z nadejściem wiosny Rzymianie obdarowywali najbliższych czerwonymi pisankami. Miały przynosić im szczęście i chorobami. Jajko jest symbolem życia i energii witalnych, bardzo silnie powiązanym z kultem przyrody. Chrześcijaństwo przejęło ten motyw, by pogodzić obrzędy nawracanych pogan z nowymi przykazami.

Rodzaje pisanek

Nie każda pisanka jest rzeczywiście pisanką! Nazwy rodzajów kolorowych jajek pochodzą od tradycyjnej techniki nanoszenia wzorów:[pullquote]SPOSÓB NA EKO KRASZANKI

Wzorem naszych przodków możecie skorzystać z dobrodziejstw natury i sklepowe barwniki zastąpić naturalnymi. Jaja gotuj w wywarach z roślin, aby uzyskały piękne kolory. Do garnka wsyp dany składnik, zalej całość wodą i zacznij gotować. Gdy wywar nabierze intensywnego koloru, dolej trochę octu i włóż jajka. Gotuj je do momentu uzyskania pożądanej barwy. Na koniec opłucz jaja w zimnej wodzie z octem i delikatnie osusz je papierowym ręcznikiem lub miękką szmatką.

  • czarny: dąb, olcha, orzech włoski
  • rudobrązowy: łupiny cebuli
  • żółtozłocisty: kwiat nagietka, kora młodej jabłoni
  • zielony: szczypiorek, świeża zielona trawa, listki barwinka, pędy młodego żyta
  • niebieski: płatki bławatka
  • fioletowy: płatki malwy, sok z jagód
  • różowy, czerwony: sok z buraka[/pullquote]
  • pisanki: technika z użyciem wosku. Wzorki na skorupce rysuje się rozgrzanym woskiem. Gdy zastygnie, jajko umieszczane jest w barwniku. Następnie z pokolorowanej i osuszonej pisanki ścierany jest wosk (można go zostawić);
  • drapanki: wzory wydrapywane na pomalowanej skorupce za pomocą ostrego narzędzia;
  • Pisanki z woskowym wzorem

  • kraszanki: nazwa wywodzi się od kraszenia, czyli farbowania. Jajka uzyskują swój piękny kolor dzięki kąpieli w barwniku. Niegdyś stosowano naturalne barwniki;
  • oklejanki: skorupka jest wyklejana różnymi kolorowymi materiałami, włóczką, muliną. Kiedyś wykorzystywano do tego również płatki kwiatów. Świetny sposób dla miłośników decoupage'u;
  • Nalepianki (źródło: https://www.flickr.com/photos/polandmfa/13886329612/)

  • nalepianki: skorupka ozdabiana jest wycinkami kolorowego papieru;
  • ażurki: to bardzo zaawansowana sztuka ozdabiania skorupek. Rzeźbiarz pracuje na wydmuszce, w której za pomocą precyzyjnych narzędzi (wiertła, szlifierki, pilników, dłuta itp.) wycina ażurowy wzór.
  • Pisanki ażurkowe (fot. Bogkrzy)

    Tradycje i zabawy związane z pisankami

    Dawniej przygotowanie kolorowych świątecznych jaj należało do zadań kobiet. Mężczyźni nie mieli wstępu do pomieszczenia, w którym żmudnie pracowały nad zdobieniami. Odczytywano to jako omen, a z jaj zdejmowano urok.

    Pisanki są związane z zabawą dyngusową. Dziewczyna, która nie chciała zostać oblana przez młodzieńca, miała szansę wykupienia się. Kartą przetargową była kolorowa pisanka. Nie mogła to być przypadkowa pisanka! Wybierano jedynie te wyjątkowo ładne.

    Zgodnie z tradycją, po posiłku nie wolno wyrzucać do kosza resztek poświęconych potraw. Dotyczy to również skorupek jaj. Należy je spalić lub zakopać.

    Jedna z zabaw wielkanocnych jest zderzanie się jajkami. Przeciwnicy w tym samym czasie zderzają się czubkiem pisanki. Przegrywa ten, któremu jako pierwszemu pęknie skorupka.

    Na Zachodzie w świąteczny dzień dzieci biorą udział w licznych zabawach. Do najpopularniejszych należą szukanie jajek wielkanocnych, ukrytych przez wielkanocnego zająca, turlanie jajek i bieg z jajkiem niesionym na łyżce stołowej.

    Kilka inspiracji

    Nurkujące pisanki (źródło: http://spoonful.com/crafts/dye-ving-dudes)

    Prosta i wesoła dekoracja, do której potrzebujecie jedynie farbek, czarnego mazaka, plastikowych rurek do napojów, nakrętek od butelek, tektury na nóżki i gumki recepturki. Odrobina kleju i mamy nurkujące pisanki.

    Źródło: http://happylittlekiwi.com

    W każdym domu znajdziemy resztki papieru prezentowego, klej i czarnego pisaka. Tylko tyle potrzeba, by stworzyć wesołą jajeczną gromadkę wielkanocną.

    Brokatowe pisanki (źródło: http://www.marthastewart.com)

    W koszyczku mogą pojawić się kolorowe, połyskujące jajka. Instrukcję, jak krok po kroku wykonać brokatowe jajka znajdziecie TUTAJ (język angielski).

    Oklejanki wykończone muliną (źródło: http://www.craftberrybush.com/)

    Metoda wymaga dużo cierpliwości. Nie tak łatwo dokładnie wykleić skorupkę włóczką. Aby ułatwić sobie pracę, pokryj skorupkę klejem i powoli nawijaj na nią mulinę (zacznij od środka, kierując się w stronę czubka). Dla niecierpliwych polecamy pomalować bezbarwną włóczkę farbkami. Nie będziecie musieli męczyć się z kilkoma rodzajami nici.

    Pisanki wykonane metodą decoupage (źródło: https://www.etsy.com)

    Miłośnicy Mod Podge wyczarujesz niezwykłe skarby.

    Prezent dla 3 latka. Sprawdzone pomysły!

    Prezent dla 3 latka. Sprawdzone pomysły!

    2022-12-07
    Z jednej strony ciągle maluch, z drugiej - coraz sprawniejszy i sprytniejszy przedszkolak. Aby kupić idealny prezent dla 3 latka trzeba wziąć pod uwagę te dwie ...
    Akcesoria i zabawki do wody

    Zabawki do kąpieli. Jakie zabawki do wody kupić?

    2021-06-16
    Każdy rodzic wie doskonale, jak ważna jest dbałość o higienę dziecka. Niestety, nie dla każdego malucha kąpiele są przyjemnością. W wielu domach w tym czasie słychać płacz i protesty. Jak temu zaradzić? Odpowiedź jest prosta. Są nią odpowiednie, dopasowane do wieku dziecka zabawki do kąpieli. Nie tylko odwrócą uwagę dziecka od nielubianych zabiegów pielęgnacyjnych, ale również mogą pozytywnie wpłynąć na rozwój dziecka poprzez stymulowanie układu nerwowego różnymi bodźcami. Sprawdźmy więc, jakie zabawki do wody kupić, by kąpiel stała się prawdziwą przyjemnością.
     niespodzianki na Dzień Taty

    Kreatywne niespodzianki dla taty. Coś dla taty na Dzień Ojca i urodziny

    2021-06-16
    Kreatywny prezent dla taty na Dzień Ojca, urodziny, imieniny – co kupić? Co dla taty będzie najlepszą niespodzianką? Możemy postawić na uniwersalne i bardzo praktyczne prezenty lub dobrać je do pasji czy zainteresowań. Zobaczcie pomysły, które pozwolą wam sprezentować coś dla taty, z czego się ucieszy i co zapamięta na długo! Oto lista kreatywnych niespodzianek dla taty.
    dziewczynka na huśtawce

    Huśtawka do ogrodu dla dzieci. O czym pamiętać i jakie są rodzaje

    2021-04-27
    Czas spędzony na huśtawce to nieodłączny element dzieciństwa – stąd też ten element ogrodu cieszy się dużym zainteresowaniem rodziców. Sprawdź!
    Hulajnoga elektryczna

    Hulajnoga dla dziecka. Elektryczna czy zwykła? Jaką wybrać?

    2021-03-08
    W zasadzie trzeba by zacząć od tego, że to dwa jednak różne pojazdy. Porównywanie ich nie ma sensu. Warto jednak zastanowić się co jest dla kogo lepsze.
    Zabawa dziecko

    Zabawki, które zachęcą dziecko do zabawy na powietrzu

    2020-03-13
    Czasy, kiedy dzieci większość dnia spędzały na zabawie na podwórku, już dawno minęły. Obecnie, nawet w piękne słoneczne dni, na placach zabaw nie widać tłumów. Najmłodsi nie odrywają się od tabletów, komputerów i smartfonów, a rodzicom coraz trudniej przekonać swoje pociechy do wyjścia z domu. Jak sobie z tym radzić? Przed wami kilka skutecznych rad i przykładów zabawek, które rozwiążą ten problem.