Data publikacji: Piątek, 08.12.2023

Nietrzymanie moczu u dziecka 10 lat – co zrobić?

Nietrzymanie moczu u dziecka jest zjawiskiem normalnym, ale do pewnego wieku. Uformowane muszą być nie tylko narządy wewnętrzne, ale nade wszystko ukształtowana świadomość oddawania moczu. Taka sprawność kontrolowania oddawania moczu przychodzi z czasem, ale określa się, że dziecko w wieku 5–6 lat już powinno kontrolować mikcję. Jeśli więc mówimy o nietrzymaniu moczu u dziecka 10 lat, zjawisko powinno wzbudzić w rodzicach niepokój i skłonić do poszukiwania przyczyny. Symptom może bowiem świadczyć o zaburzeniach mikcji.

Dlaczego dziecko popuszcza w majtki

U dzieci wskazuje się na dwa główne rodzaje zaburzeń mikcji: nietrzymanie moczu oraz mimowolne moczenie się. Określenia pozornie podobne różnią się jednak zasadniczo. W przypadku nietrzymania moczu u podłoża leżą zwykle choroby, między innymi mózgowe porażenie dziecięce, wierzchniactwo, wynicowanie pęcherza moczowego, przepuklina oponowo-rdzeniowa i wiele innych. Zaburzenia te występują u dziecka od urodzenia, przyjmując charakter pierwotny. Natomiast moczenie się nie jest wynikiem wad wrodzonych, choć jego źródłem mogą być zaburzenia w obrębie układu moczowego, w tym pęcherza nadczynnego (popuszczanie są wynikiem nagłych parć) czy pęcherza niedoczynnego (popuszczanie z powodu przepełnienia). Ponadto, moczenie się może być efektem i objawem infekcji w układzie moczowym, chorób nerek, zbyt małego pęcherza moczowego, zwiększonej produkcji moczu czy wreszcie problemów emocjonalnych. Niemniej, ta ostania przyczyna nie jest wcale taka częsta. Jeśli mówimy o nietrzymaniu moczu u dziecka 10 lat, w pierwszej kolejności należy poszukać przyczyny medycznej, gdyż popuszczanie jest często nie tyle skutkiem problemów emocjonalnych, co ich źródłem. U nastolatków zwykle diagnozuje się tzw. wysiłkowe nietrzymanie moczu (pojawiające się szczególnie podczas aktywności fizycznej, kichania, śmiania się). U dzieci w tym wieku diagnozuje się również nietrzymanie moczu z naglącym parciem, gdy pęcherz kurczy się zbyt szybko, zanim dojdzie sygnał do mózgu. Moczenie może przyjąć formę moczenia dziennego, nocnego bądź mieszanego (zarówno w dzień, jak i w nocy). Popuszczanie moczu o charakterze dziennym najczęściej wskazuje na zakażenie układu moczowego lub wady układu (zwłaszcza zbyt mały pęcherz), choć przyczyn może być naprawdę wiele.

Nietrzymanie moczu u dziecka 10 lat – leczenie

Już nocne i powtarzalne, nawet niewystępujące w regularnych odstępach czasu, moczenie się u dziecka powyżej 5. roku życia powinno skłonić do wizyty lekarskiej. Na początek można się udać do lekarza pierwszego kontaktu, który przeprowadzi wywiad lekarski i zleci badania moczu. W dalszej kolejności prawdopodobnie zleci konsultację specjalistyczną, w szczególności wizytę u urologa dziecięcego, który zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem zjawiska nietrzymania moczu u dzieci. Takiej wizyty lekarskiej absolutnie wymaga stan współwystępowania moczenia dziennego i nocnego czy też pojawianie się dodatkowych dolegliwości. Na taką wizytą dobrze jest się przygotować. Specjalista z pewnością zapyta o częstotliwość oddawania moczu oraz moczenia się, czasu, od kiedy problem został zauważony. Lekarz, przeprowadzając wywiad, może dopytać o występowanie zaburzenia oddawania moczu w rodzinie, a także o ilość przyjmowanych przez dziecko płynów w ciągu doby. Aby pomoc była skuteczna, trzeba jak najdokładniej zbadać przyczynę i dojść do niej.

Oczywiście, samo leczenie będzie uzależnione od źródła problemu i od postawionej diagnozy. Najczęściej jest to trening behawioralny, skoncentrowany na wyrabianiu właściwych odruchów.

Zwiększenie spożycia płynów w ciągu dnia – ma to zwiększyć dziecięcy pęcherz. W przypadku problemów z popuszczaniem ograniczanie ilości płynów nie jest dobrym pomysłem.

Trening mikcji – polega w głównej mierze na chwilowym przetrzymaniu dziecka, które zgłasza potrzebę skorzystania z toalety. Tym sposobem zwieracz cewki jest pobudzany do prawidłowej pracy i kształtujemy w dziecku mechanizm świadomego oddawania moczu.

Nawyk opróżniania pęcherza przed nocą – zwłaszcza jeśli problem moczenia dotyczy przede wszystkim nocy.

Przyda się prowadzenie dzienniczka i zapisywanie częstotliwości świadomego oddawania moczu i mimowolnego popuszczania.

Leczenie farmakologiczne, jeśli lekarz nie określa konieczności jego wprowadzenia, jest sugerowane, gdy sposoby niefarmakologiczne nie przynoszą oczekiwanego efektu. W leczeniu farmakologicznym stosuje się najczęściej desmopresynę (analog wazopresyny) zmniejszającą nocną produkcję moczu oraz chlorowodorek oksybutyniny, między innymi zwiększający pojemność pęcherza.

Jeśli dziecko moczy się, absolutnie niewskazane jest karanie dziecka czy krzyczenie na nie.

Zdjęcie: Envato Elements