Data publikacji:
Jak rozpoznać zaburzenia lękowe u dzieci?
Zgodnie z raportem udostępnionym przez NFZ w 2023 roku liczba niepełnoletnich pacjentów z zaburzeniami lękowymi stale rośnie. W latach 2013–2021 przybyło ich aż 120%! Ten fakt – w połączeniu z niewydolną pomocą psychologiczną i psychoterapeutyczną – stawia rodziców i pedagogów przed nie lada wyzwaniem. Jak szybko i skutecznie pomóc podopiecznym? Dowiedz się, jak rozpoznać zaburzenia lękowe u dzieci i jak je skutecznie leczyć.
Czym są zaburzenia lękowe?
Aby móc rozpoznać zaburzenia lękowe u dzieci, należy się najpierw dowiedzieć, czym tak właściwie są. To grupa dolegliwości psychicznych, które łączy przewlekłe i nadmierne odczuwanie lęku. Chociaż jest on normalną częścią życia każdego człowieka, to w przypadku zaburzeń lękowych jest on nieproporcjonalny do sytuacji oraz wiąże się z nieprzyjemnymi, uciążliwymi objawami. Dochodzi również do problemów z codziennym funkcjonowaniem, a jeżeli nie są one leczone – do rozwoju depresji czy uzależnień.
Do najczęściej występujących zaburzeń lękowych u dzieci możemy zaliczyć:
Przyczyny zaburzeń lękowych u dzieci
Do głównych przyczyn zaburzeń lękowych u dzieci zaliczamy czynniki genetyczne. Oznacza to, że niepełnoletni pacjent odziedziczył skłonność do intensywniejszego odczuwania lęku. Ryzyko rozwoju zaburzeń lękowych znacząco wzrasta, gdy rodzice lub bliscy krewni dziecka zmagają się z podobnym problemem.
Ogromny wpływ na wystąpienie zaburzeń lękowych u dzieci mają czynniki środowiskowe. W końcu to właśnie ono – wspomniane środowisko – odgrywa ważną rolę w rozwoju i kształtowaniu emocjonalnej odporności maluchów. Różnego rodzaju konflikty w domu, śmierć w rodzinie, przeprowadzka, przemoc, problemy z rówieśnikami lub w szkole, nadmierna krytyka czy wręcz przeciwnie – nadopiekuńczość – te i inne czynniki mogą być przyczyną rozwoju zaburzeń lękowych u dzieci.
Zaburzenia lękowe u dzieci – objawy
Po czym poznać zaburzenia lękowe u dzieci? Objawy można podzielić na te fizyczne i psychiczne. Do pierwszej grupy zaliczamy między innymi:
Z kolei psychiczne objawy zaburzeń lękowych u dzieci obejmują:
Oprócz tego dziecko może zacząć unikać sytuacji i miejsc, które budzą w nim lęk, np. odmówić chodzenia do szkoły.
Zaburzenia lękowe u dzieci – jak pomóc?
Pamiętaj, że proponowane przez nas formy pomocy w przypadku zaburzeń lękowych u dzieci nie zastąpią wizyty u specjalisty – psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry dziecięcego. Jednak w oczekiwaniu na termin lub pomiędzy spotkaniami możesz:
Najważniejsze, aby nie bagatelizować uczuć dziecka i nie wyśmiewać jego lęku. Pod żadnym pozorem nie próbuj także samodzielnie oswajać pociechy z rzeczami, które mogą wywoływać u niej niepokój, np. ciemnością czy jakimś zwierzęciem.
Jak leczyć zaburzenia lękowe u dzieci?
Przede wszystkim należy zacząć szukać pomocy w momencie, gdy tylko zauważysz niepokojące objawy u dziecka. Nie zwlekaj z wizytą u specjalisty, bo – tak jak wspomnieliśmy już wcześniej – nieleczone zaburzenia lękowe u dzieci zwiększają ryzyko zachorowania na depresję lub wystąpienia różnych uzależnień w dorosłości.
Podstawową metodą leczenia zaburzeń lękowych u dzieci jest psychoterapia, która jest dostępna prywatnie lub na NFZ. Niestety, jeśli chcesz skorzystać z publicznej opieki zdrowotnej, to najczęściej musisz się liczyć z długim czasem oczekiwania na wizytę u specjalisty.
Terapia poznawczo-behawioralna
Rekomendowanym nurtem jest CBT, czyli terapia poznawczo-behawioralna. Celem regularnych spotkań z psychoterapeutą jest identyfikacja oraz zmiana negatywnych wzorów myślenia i zachowania, które powodują lęk. Dodatkowo młodzi pacjenci uczą się zarządzać swoimi emocjami, a gdy poczują się pewnie – stawiać czoła sytuacjom, które wywołują w nich niepokój.
Terapia grupowa
Terapia grupowa to polecane rozwiązanie w przypadku dzieci z lękiem społecznym (fobią społeczną). Spotkanie z rówieśnikami zmagającymi się z podobnymi problemami daje młodemu pacjentowi poczucie, że nie jest sam. Dodatkowo pomagają mu w nauce wyrażania emocji i „oswojeniu się” z towarzystwem innych osób.
Terapia rodzinna
Jeśli zaburzenia lękowe u dzieci są wynikiem trudnej sytuacji w domu, to dobrym rozwiązaniem może okazać się terapia rodzinna. Spotkania z rodzicami lub rodzeństwem pomagają w rozwiązywaniu konfliktów oraz ogólnej poprawie relacji i komunikacji. Pozwalają również przyjrzeć się bliżej pozostałym członkom rodziny, u których także mogą występować zaburzenia lękowe.
Leczenie farmakologiczne zaburzeń lękowych u dzieci
Jeżeli chodzi o leczenie farmakologiczne, to jest ono wprowadzane wyłącznie w określonych przypadkach, jednak zawsze w połączeniu z psychoterapią. Psychiatra może zaproponować leki w sytuacji, gdy lęk jest na tyle silny, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Jak wybrać łyżwy dziecięce? Praktyczny poradnik dla rodziców
2025-01-29
Jak wybrać bieliznę termoaktywną dla dziecka? Poradnik dla rodziców
2025-01-29
Zabawy na śniegu z dzieckiem – pomysły na aktywną zimę
2025-01-28
Jak wybrać najlepszy rower dla 11-latka?
2025-01-27
Podest dla dzieci – kiedy warto kupić?
2025-01-20
Jak pobudzić laktację?
2025-01-13