Data modyfikacji: Poniedziałek, 24.01.2022

Owsica u dziecka – przyczyny, objawy i leczenie

Owsiki u dziecka to problem, który dotyczy wszystkich domowników. Przez kilka tygodni należy zachować szczególną higienę osobistą, sprzątać i prać niemal codziennie, a i tak może się okazać, że to nie wystarczy. Jakie są objawy owsicy i jak się jej pozbyć raz na zawsze? Przeczytaj.

Polecamy: Domowe sposoby na owsiki u dziecka

Owsica – przyczyny

Owsica to choroba, którą wywołują owsiki. To białe pasożyty, które nie przekraczają 1 cm długości. Są groźne tylko dla ludzi, szczególnie dla dzieci. Rozwijają się w przewodzie pokarmowym. W jego końcowym odcinku - w okolicy odbytu, samice składają jaja, które są przyczyną zarażenia.

Owsiki – jak można się zarazić?

Na owsicę można zachorować zjadając jaja owsików, co wcale nie jest takie trudne. Samice pasożytów składają je w okolicy odbytu dzieci. Delikatna skóra krocza swędzi, co powoduje drapanie się.
Jaja dostają się na skórę dłoni lub pod paznokcie, część z nich trafia na bieliznę czy pościel. Mogą zostać przeniesione bezpośrednio z rąk do jamy ustnej lub pośrednio, za pomocą innych przedmiotów, np. klamki w drzwiach lub zabawek. Wystarczy, że ktoś złapie za taką klamkę, i następnie włoży palec do ust. To wystarczy do zarażenia.

Jaja trafiają do przewodu pokarmowego przez usta. Zostają połknięte, następnie zaczynają się z nich wylęgać larwy. Ich rozwój trwa około 2-4 miesiące. Po tym czasie osiągną dojrzałość płciową i samica zaczyna składać jaja. Cykl się powtarza. Dziecko drapie się, przez co roznosi jaja, które są źródłem choroby dla innych domowników czy dzieci z przedszkola lub szkoły, ale także dla samego dziecka. Dziecko z owsicą, które połyka jaja, zaraża się na nowo. To tzw. samozakażenie.

Istnieje także możliwość zarażenia się drogą aerogenną. Jaja mogą unosić się w powietrzu wraz z kurzem. Oznacza to, że w niektórych przypadkach może dojść do zakażenia, nawet jeśli się dbało o higienę – nie wkładało palców do buzi i myło ręce po skorzystaniu z toalety.

Owsica u dziecka – objawy

Najważniejszym objawem, który powinien niepokoić każdego rodzica, jest świąd okolicy krocza u dziecka. Nasila się wieczorem, w nocy i nad ranem – to wtedy samice są najbardziej aktywne i składają jaja w okolicy odbytu. Pozostałe objawy owsicy u dziecka:

bóle głowy,
bóle brzucha,
niepokój,
trudności z wypróżnianiem się,
zapalenie sromu i pochwy u dziewczynek.

Owsica – jak zdiagnozować?

Świąd okolicy odbytu może wskazywać na owsicę. Najlepszą metodą diagnostyczną jest obejrzenie krocza dziecka wieczorem lub nad ranem, zaraz po przebudzeniu. Owsiki i jaja owsików mogą być widoczne gołym okiem zaraz przy odbycie. Jeśli nie chcesz robić tego w domu, poproś o to pediatrę. Pamiętaj jednak, że pasożyty są najbardziej aktywne w nocy i nad ranem. W ciągu dnia mogą nie być widoczne gołym okiem.

Badania laboratoryjne kału i wymazu z odbytnicy są pomocne w diagnostyce, ale nie zawsze się sprawdzają. Zaleca się przynajmniej jedno z nich powtórzyć, minimum 3 razy. Odstępy miedzy pobieraniem materiału nie mają znaczenia dla wiarygodności testów. Oznacza to, że kolejny wymaz można pobrać już po godzinie, dwóch lub następnego dnia.

Kolejnym pomocnym badaniem jest test na obecność owsików za pomocą taśmy celofanowej. Lepką stronę taśmy należy przyłożyć do krocza, w okolicy odbytu. Jaja powinny przykleić się do taśmy. Badanie należy przeprowadzać rano, przed toaletą. Wynik uznaje się za ujemny, jeśli przez trzy dni z rzędu na taśmie nie ma jaj.

Owsica – jak leczyć?

Leczenie owsicy nie jest kłopotliwe. Polega na doustnym przyjmowaniu leków, które oddziałują na pasożyty w przewodzie pokarmowym. O wiele większym wyzwaniem każdego rodzica jest wyeliminowanie jaj ze środowiska i zapobieganie samozakażeniu i zarażeniu innych domowników. Dziecko trzeba pilnować, by nie wkładało rąk do buzi, i za każdym razem po skorzystaniu z toalety myło ręce. Początkowo może się to wydawać walką z wiatrakami. Pociechy się buntują i nie chcą słuchać o kolejnych nakazach i zakazach, ale trzeba być konsekwentnym – to dla ich dobra.

Jak sprzątać, gdy w domu są owsiki?

Owsiki potrafią przetrwać w środowisku zewnętrznym nawet trzy tygodnie. Oznacza to, że sprzątanie podczas trwania choroby i w czasie leczenia musi być skuteczne. Miejsca, w których jaj jest najwięcej to bielizna i pościel dziecka, ale nie tylko. Jaja mogą znajdować się na każdym przedmiocie, które dotyka dziecko, a nawet w powietrzu. Jaja są maleńkie, te obsuszone mogą unosić się wraz z kurzem w powietrzu. Stosuj się do kilku złotych zasad w walce z owsikami w domu:

zmieniaj pościel i ręczniki codziennie,
pierz pościel i ręczniki w wysokiej temperaturze,
prasuj pościel po wypraniu,
odkurzaj codziennie materac i podłogę,
czyść codziennie toaletę,
wypierz wszystkie pluszowe zabawki.

Mity dotyczące owsicy

Z owsicy można „wyrosnąć”, dlatego nie trzeba jej leczyć

Fałsz. Owsica to inaczej inwazja owsików, które żyją do dwóch miesięcy. W tym czasie u dzieci często dochodzi do samozakażenia. Oznacza to, że cykl może się u nich powtarzać. Nieleczenie owsicy prowadzi do rozprzestrzeniania się choroby u innych dzieci oraz u dorosłych z osłabionym układem immunologicznym oraz do przewlekłego dyskomfortu, który jest spowodowany swędzeniem okolicy krocza.

Zgrzytanie zębami przez dzieci świadczy o owsicy

Fałsz. To może być jeden z objawów zarażenia owsikami, ale nie zawsze występuje. Najbardziej charakterystycznym objawem jest swąd krocza. To ten objaw może wskazywać na podejrzenie owsicy.

Badanie kału dziecka nie wykazało obecności owsików, więc nie choruje na owsicę

Fałsz. Badanie kału nie jest najlepszym badaniem diagnostycznym w przypadku tej choroby, ponieważ nie zawsze obecność pasożytów zostanie wykazana. Dopiero kilkukrotnie badanie kału i wymazu z okolicy odbytu lub tzw. test taśmowy pozwalają na wykluczenie lub potwierdzenie choroby.