Data publikacji: Środa, 23.02.2022

Jaki mikroskop dla dziecka wybrać?

Jeżeli chcesz rozwijać ciekawość świata i naukową pasję swojego dziecka, dobrym pomysłem będzie podarowanie mu mikroskopu. Fakt posiadania naukowego sprzętu z prawdziwego zdarzenia może być doskonałą motywacją do uczenia się. Na rynku dostępne są przeróżne modele - od mikroskopów-zabawek po drogie mikroskopy biologiczne i mikroskopy profesjonalne. Zastanawiasz się, jaki mikroskop dla dziecka wybrać? Przeczytaj nasz krótki poradnik.

Na początek dla najmłodszych dzieci – dobra lupa lub mikroskop-zabawka

Zanim podarujesz kilkulatkowi jego pierwszy „prawdziwy” mikroskop, dobrym pomysłem może być zakup lupy lub mikroskopu-zabawki. Dziecku w wieku przedszkolnym na początek warto podarować lupę, która pozwala na zapoznanie się z koncepcją powiększenia i podstawowych zasad działania optyki. Lupy najczęściej pozwalają na powiększenie rzędu 3-5x. To wystarczy, by dokładnie oglądać znaczki pocztowe czy strukturę liści.

Mikroskopy-zabawki zwykle są stosunkowo niedrogie: dostępne w cenach od 50 do 150 zł, i proste w obsłudze. Często wyróżniają się kolorowym, atrakcyjnym wyglądem oraz ciekawymi dołączonymi do zestawu akcesoriami. Zwykle ich parametry techniczne nie są tak dobre, jak ma to miejsce w przypadku mikroskopów przeznaczonych dla dorosłych. Choć producenci niekiedy informują o dużych możliwościach powiększania przedmiotów (teoretycznie nawet do 1200x) to nie zawsze pozwalają one na zachowanie dobrej ostrości. Mimo to dla przedszkolaka możliwości oferowane przez prosty, zabawkowy mikroskop powinny być wystarczające. Przed zakupem sprawdź, czy mikroskop został wykonany z wytrzymałego tworzywa, w przeciwnym wypadku dziecko może szybko uszkodzić urządzenie.

Jaki mikroskop dla dziecka wybrać? Mikroskopy stereoskopowe

Dla nastolatków zainteresowanych nauką warto kupić mikroskop stereoskopowy. Tego typu modele pozwalają zwykle osiągać powiększenia rzędu 10-40x, co pozwala bardzo dokładnie oglądać strukturę roślin, skał i minerałów, przedmiotów codziennego użytku czy detale znaczków. Dobrze sprawdzają się przy oglądaniu dużych i nieprzezroczystych przedmiotów. W przeciwieństwie do mikroskopów profesjonalnych, mikroskopy stereoskopowe są proste w obsłudze i nie wymagają wcześniejszego przygotowania. W tym przypadku odpowiednie przygotowanie preparatów nie jest konieczne. Wystarczy umieścić obiekt pod mikroskopem i ustawić rozstaw okularów tak, by odpowiadał naszemu rozstawowi źrenic. Ostatnim krokiem jest dostosowanie ostrości przy pomocy pokrętła. Te trzy kroki wystarczą, by cieszyć się przyjemnością odkrywania detali przedmiotów. Mikroskopy stereoskopowe oferują także inne korzyści, m.in duże pole widzenia pozwalające na obserwację od 3 do 10 mm oraz głębię ostrości przekładającą się na niemalże trójwymiarowy obraz.

Jakie akcesoria są niezbędne, by korzystać z mikroskopu stereoskopowego?

Aby w pełni cieszyć się możliwościami, jakie daje mikroskop stereoskopowy, potrzebne będą:

szalki Petriego – proste naczynia laboratoryjne zwykle wykonane ze szkła lub tworzywa sztucznego, które posiadają szerokie dno w kształcie okrągłej podstawki i niskie ścianki; umożliwiają bezpieczne oglądanie pod mikroskopem ostrych okruchów skalnych lub szczątek owadów;
szkiełka zegarowe – podstawki laboratoryjne w kształcie koła, pozbawione ścianek, wykonane zwykle ze szkła lub tworzywa sztucznego. Pozwalają na wygodne oglądanie pod mikroskopem substancji sypkich.

Dla najbardziej dociekliwych odkrywców mikroświata – mikroskopy biologiczne

Dla starszych dzieci, które są już nieco oswojone z zasadami korzystania z mikroskopów i gotowe na to, by poświęcać czas na naukę, najlepszym wyborem mogą być profesjonalne mikroskopy biologiczne. Ich zaletą niewątpliwie jest fakt, że umożliwiają oglądanie preparatów w bardzo dużym powiększeniu: od 40x do ponad 1000x przy zachowaniu dobrej ostrości. Niestety, tego typu modele są o wiele bardziej wymagające od użytkownika – musi on się nieco natrudzić przy ich obsłudze. Aby uzyskać dobrą ostrość w przypadku mikroskopu biologicznego, konieczne będzie skorzystanie z aż trzech pokręteł – ogniskowania makrometrycznego i przesuwu preparatu. W przypadku zaawansowanych modeli ustawień jest znacznie więcej.

Ten nakład pracy się jednak opłaca: doświadczenie korzystania z mikroskopów biologicznych jest zupełnie inne niż w przypadku korzystania z modeli stereoskopowych. Podczas gdy mikroskopy stereoskopowe pozwalają nam dokładnie podziwiać szczegóły znaczków pocztowych, przy pomocy modeli biologicznych zyskujemy dostęp do zupełnie niewidocznych dla oczu struktur mikroświata: bakterii, tkanek, komórek czy nawet organelli komórkowych. Chcesz zobaczyć, jak wygląda życie w kropli wody? Mikroskop biologiczny sprawdzi się doskonale.

Jakie akcesoria będą potrzebne, by korzystać z mikroskopu biologicznego?

Podczas gdy mikroskopy stereoskopowe umożliwiają oglądanie różnego rodzaju przedmiotów, w przypadku modeli biologicznych konieczne jest korzystanie ze specjalnych preparatów. Możesz w tym celu kupić zestawy gotowych, fabrycznie przygotowanych preparatów lub nauczyć się je robić samodzielnie. Ta pierwsza opcja jest wygodniejsza na początek – daje gwarancję, że są one dobrze przygotowane, a ty masz możliwość skupienia się na nauce ustawień. Na dalszym etapie warto samemu uczyć się przygotowywania preparatów. Wymaga to pewnej sprawności manualnej. Przy pomocy skalpela lub mikrotomu wycina się kawałek tkanki i umieszcza w kropli wody na szkiełku podstawowym. Preparat przykrywa się szkiełkiem nakrywkowym. Nie jest to skomplikowane, jednak wymaga dużej precyzji. Warto uczyć się przygotowywania preparatów, by móc w pełni cieszyć się odkrywaniem struktur wybranych substancji.