Jąkanie sie – Poznaj sposoby na jąkanie się
Jąkanie to zaburzenie, które poważnie wpływa na płynność mowy. Ta dolegliwość może dotyczyć zarówno dzieci, młodzież jak i dorosłych. Chociaż wszyscy mamy chwile, kiedy nie mówimy w doskonały sposób, nie wszyscy się jąkamy. Czym jest jąkanie i jak sobie z nim poradzić? Poznaj, jakie są sposoby, aby przestać się jąkać.
Jąkanie - co to?
Jąkanie jest stanem, który wpływa na zdolność osoby do płynnego mówienia. Nikt nie ma doskonale płynnej mowy. Przerwy w płynnej mowie są powszechne od czasu do czasu wśród wszystkich mówców. Rzadko myślimy o skomplikowanych sposobach, w jakich mózg, szczęka, język czy usta współpracują ze sobą, aby wytwarzać mowę.Osoba jąkająca się wie, co chce powiedzieć, jednak nie potrafi wypowiedzieć słów we właściwy sposób. Jąkanie może objawiać się powtarzaniem słów, części zdań lub dźwięków. Ktoś, kto się jąka, może też przedłużać wymowę pojedynczego słowa lub dźwięku. Znaczne jąkanie się często występuje z reakcjami towarzyszącymi, takimi jak napinanie mięśni twarzy, tiki nerwowe, pocenie się czy zaczerwienienie na twarzy.
Dlaczego pojawia się jąkanie?
Jąkanie się nie ma nic wspólnego z niską inteligencją, problemami emocjonalnymi czy psychologicznymi - chociaż może ono powodować zakłopotanie i stres, co może z kolei jeszcze bardziej pogorszyć płynność mowy. Uczucia i postawy mogą wpływać na jąkanie. Na przykład frustracja lub napięcie może powodować więcej niepłynności. Podekscytowanie lub pośpiech może również zwiększyć niepłynność. Osoba jąkająca się może również jąkać się więcej, jeśli inni ją drażnią lub zwracają uwagę na ich mowę. Jąkanie może powodować zakłopotanie osoby i sprawiać, że będzie się denerwować rozmową. Jąkanie może się nasilać w pewnych sytuacjach społecznych. Na przykład rozmowa przed grupą lub rozmowa przez telefon może pogorszyć sytuację.Dlaczego jąkamy się przy stresie?
Jąkanie związane jest przede wszystkim z emocjami, które odczuwa mówiący. Tak naprawdę jąkanie nie tylko pojawia się przy stresie — ono samo w sobie wywołuje stres dla mówcy. Podczas wypowiadania się nie tylko jesteśmy narażeni na ocenę innych ludzi, co już potrafi wywołać stres. Jeżeli wiemy, że mamy problem z zacinaniem się, bardziej zwracamy na niego uwagę. Nadchodzą dręczące myśli o tym, czy inne osoby to zauważają i co myślą na nasz temat. Takie męczące przemyślenia sprawiają, że stres rośnie i nie jesteśmy w stanie wypowiadać słów swobodnie.Jąkanie się u dziecka
Jąkanie najczęściej zaczyna się w wieku od 2 do 6 lat, kiedy dzieci szybko rozwijają swoje zdolności językowe. Kiedy dzieci uczą się wielu nowych słów i dźwięków oraz zaczynają wymawiać dłuższe i bardziej złożone zdania, mogą pojawić się niektóre z typowych niepłynności. Jąkanie rozwojowe jest całkowicie normalne. Ponieważ często jest wywoływane przez emocje, może pojawiać się w momencie pobudzenia dziecka - podniecenia lub zdenerwowania.Jeśli jednak jest ono częste i nie ustaje w miarę rozwoju dziecka, to niepłynności mogą narastać z czasem i utrzymywać się do dorosłości. Wczesna interwencja może pomóc w zapobieganiu jąkania w wieku dorosłym. Im wcześniej rozpoczniemy leczenie u logopedy, tym krócej będzie trwała terapia. Terapeuta da rodzicom porady, jakie sytuacje mogą prowadzić do nasilenia się jąkania u dziecka i jak radzić sobie w przypadku ich wystąpienia.
Sposoby na jąkanie
Leczenie jąkania następuje u logopedy. Terapia polega przede wszystkim na ćwiczeniach nad prawidłowym oddychaniem i poznawaniu technik relaksacyjnych. Ćwiczenia wykorzystywane w terapii jąkania mają charakter zarówno lingwistyczny, jak i logopedyczny. Logopeda skupia się na ćwiczeniach, które mają wypracować rytmizację mówienia (zarówno pojedynczych wyrazów, jak i całych zdań oraz wypowiedzi), spowolnienie i wydłużenie wypowiedzi a także nauczyć gestykulacji, czyli wspomagania wygłaszania swojej wypowiedzi przy pomocy ruchów dłoni (uznaje się, że prawidłowa gestykulacja wspomaga i upłynnia artykulację, co pomaga w niwelowaniu problemu jąkania).Dobrą i sprawdzoną metodą terapii jąkania jest także uczęszczanie na terapię grupową. Osoba jąkająca się uzyskuje nie tylko dodatkowe wsparcie od innych osób, które także zmagają się z tym problemem, ale też uczy się wypowiadać na forum publicznym bez stresu i dręczących myśli.
