Data publikacji:

Jak zapobiegać i leczyć próchnicę u dzieci?

Skąd się bierze próchnica w mleczakach? Czy leczyć próchnicę w mleczakach? Nie każdy rodzic wie, że o higienę jamy ustnej dziecka należy dbać od jego pierwszego dnia życia - tak zalecają stomatolodzy. Moment pojawienia się pierwszego ząbka jest przełomowy, bo narzuca na opiekunów obowiązek mycia zębów dziecku przynajmniej dwa razy w ciągu dnia. Niestety, próchnica zębów może pojawić się nawet u dzieci, których rodzice dbają o regularną higienę jamy ustnej. Sprawdź, jak prawidłowo dbać o zęby dziecka.

próchnica u dzieci

Przyczyny próchnicy. Skąd się bierze próchnica?

Próchnica to choroba bakteryjna, która dotyczy tkanek twardych zębów. Dotyczy zarówno mleczaków, jak i zębów stałych. Na ich powierzchni odkłada się osad, który powstaje w wyniku gryzienia i żucia pokarmów. Osad, nazywany płytką nazębną, jest doskonałym miejscem do namnażania się bakterii tlenowych lub względnie beztlenowych. Natomiast pod płytką nazębną dobre warunki do rozwoju mają bakterie beztlenowe. 

Jedzenie produktów bogatych w takie cukry jak sacharoza, glukoza czy fruktoza sprzyja rozwijaniu się próchnicy. Cukry są podstawowym składnikiem odżywczym bakterii, ale nie wszystkie. Te, które naturalnie występują w produktach, nie są groźne dla zdrowia zębów - np. skrobia, która występuje np. w ziemniakach, ma znikomy wpływ na rozwój próchnicy. Wniosek jest prosty. To przede wszystkim produkty sztucznie słodzone sprzyjają powstaniu w jamie ustnej warunków, które umożliwiają rozwinięcie się próchnicy.

5 czynników, które muszą jednocześnie zaistnieć, by próchnica się rozwinęła:
  • obecność bakterii;
  • obecność cukrów w jamie ustnej;
  • podatność zębów na próchnicę;
  • czas, który sprzyja rozwojowi próchnicy;
  • brak higieny jamy ustnej (niemycie zębów lub niedokładne mycie zębów).

Objawy próchnicy

Czarna kropka na zębie to może być próchnica. Próchnica początkowa ma raczej kolor biały lub kremowy, dlatego można ją łatwo przeoczyć. Czarna plamka może się powiększać, coraz głębiej penetrować ząb i rozszerzać się na inne ząbki. Może temu towarzyszyć nieprzyjemny zapach z jamy ustnej dziecka. 

Próchnica w mleczakach - leczyć czy nie leczyć?

Leczyć! Wielu rodziców wciąż uważa, że nie ma sensu leczyć mleczaków, skoro niedługo wypadną, a to duży błąd. Stomatolodzy są zdania, by nie zwlekać z leczeniem próchnicy, niezależnie czy dotyczy ona zębów mlecznych, czy stałych.


Przeczytaj także: Dziecko nie chce myć zębów...Co robić? [WSKAZÓWKI]


Leczenie próchnicy u dzieci polega na usunięciu obszaru objętego infekcją bakteryjną przez stomatologa i wypełnieniu ubytku odpowiednio dobranym materiałem stomatologicznym. Chcąc zatrzymać proces chorobowy, należy usunąć wszystkie ogniska próchnicy w jamie ustnej i stosować się do zaleceń dentysty.

Skutki nieleczonej próchnicy w zębach mlecznych to między innymi:
  • dolegliwości bólowe (nasilające się podczas żucia i rozgryzania pokarmu);
  • większe prawdopodobieństwo rozwinięcia się próchnicy w przyszłości w zębach stałych;
  • wykształcenie się nieprawidłowych nawyków językowych;
  • przedwczesne wypadanie zębów;
  • wady zgryzu spowodowane brakiem w uzębieniu mlecznym;
  • ryzyko przeniesienia się bakterii z jamy ustnej do innych układów, w których też mogą wywołać infekcję. Najpoważniejszą konsekwencją jest sepsa (posocznica), czyli stan, w którym bakterie znajdują się we krwi i  rozprzestrzeniają się na wiele układów.

Jak zapobiegać próchnicy u dzieci?

Podstawą profilaktyki próchnicy u dzieci jest dokładne i regularne mycie zębów odpowiednio dobraną szczoteczką do zębów i pastą do zębów dla dzieci. Jeśli mimo to próchnica się rozwinęła, to warto o tym porozmawiać ze stomatologiem. Specjalista doradzi, co może być przyczyną - być może konieczne będzie zrezygnowanie lub ograniczenie spożywanych przez pociechę słodyczy w ciągu dnia, zrezygnowanie z picia napojów słodzonych lub zwiększenie częstości mycia zębów.

Higiena jamy ustnej dziecka od narodzin do pojawienia się pierwszego ząbka

Stomatolodzy zalecają, by czyścić dziąsła noworodków i niemowląt jeszcze przed pojawieniem się pierwszego mleczaka. Potrzebne do tego będą specjalne czyściki lub jałowe gazy, które nawija się na palec. Czyścik czy gazik przed użyciem należy zwilżyć za pomocą przegotowanej wody. Okrężnymi ruchami należy czyścić dziąsła malucha, język i policzki. Takie czyszczenie zaleca się przeprowadzać po każdym posiłku, choć nie zawsze jest to możliwe - dzieciom, które mają lekki sen i często się budzą, raczej nie powinno się czyścić dziąseł w nocy, bo mogłyby się rozbudzić, a rodzice nie pospaliby wówczas tej nocy zbyt długo.

Higiena jamy ustnej dziecka od pierwszego ząbka

Pojawienie się pierwszego ząbka to moment, w którym należy zaopatrzyć się w szczoteczkę do zębów dla dziecka z mała główką i miękkim włosiem. Mycie zębów należy przeprowadzać przynajmniej dwa razy dziennie - rano i wieczorem. Podczas szczotkowania, należy czymś zająć dziecko. Maluch nie powinien sobie tej sytuacji źle kojarzyć. To jeden z rutynowych, obowiązkowych punktów każdego dnia, dlatego już twoja w tym głowa, by zająć go ulubioną książeczką, zabawką czy bajką.

Jaka pasta do mycia zębów dla dziecka?

Na rynku istnieje wiele past do mycia zębów dla najmłodszych. Najważniejszym kryterium wyboru jest zawartość fluoru. Dobra pasta do zębów dla dziecka powinna zawierać dokładnie 1000 ppm fluoru. 

  • Bruch-baby pasta do zębów o smaku jabłkowo-miętowym

Może być stosowana nawet u dzieci poniżej pierwszego roku życia (jest przeznaczona dla dzieci w wieku 0-3 lat). Ma łagodny, słodko-owocowy smak. Nie zawiera cukrów prostych. W składzie znajdziesz za to ksylitol - cukier, który nie sprzyja rozwinięciu się próchnicy.

  • Colgate SMILES Kids

Sprawdzi się u dzieci w wieku 3-5 lat. Ma przyjazny dla najmłodszych smak. Producent zapewnia, że jej przeciwpróchnicze działanie jest potwierdzone klinicznie. Pasta ochrania też szkliwo rosnących zębów.

  • ELGYDIUM Junior BUBBLE

Pasta jest przeznaczona do czyszczenia zębów stałych dzieci w wieku 7-12 lat. Pasta pomaga oczyszczać powierzchnię zębów maluchów, wzmacnia szkliwo stałych zębów i zwiększa ich odporność na kwasy i oddziaływanie bakterii. Smak gumy balonowej dodatkowo zachęca najmłodszych do regularnego szczotkowania zębów po każdym posiłku.

Do kiedy myć dziecku zęby?

Rodzic powinien myć zęby dzieciom do około 7.-8. roku ich życia. Oczywiście maluch może myć zęby sam, nawet zaleca się, by wyrabiał sobie dobre nawyki dotyczące higieny jamy ustnej. Musisz jednak za każdym razem kontrolować, czy zrobił to dobrze i poprawić, jeśli będzie taka konieczność.